Beschrijving
Evert van de Veen | Koraal en zes variaties over Psalm 116 – noten
Evert van de Veen schreef deze 6 variaties ten herinnering aan zijn overleden vader. Daarom kwam de gedachte in mij op om deze variaties te schrijven over psalm 116, “God heb ik lief….”. Het klankidioom is hoofdzakelijk gerelateerd aan die van de Barok.
De variaties zijn gedacht vanuit een aantal coupletten van de psalmberijming van 1968 waar mijn vader vertrouwd mee was.
INHOUD:
– Koraal en zes variaties over Psalm 116
Een paar opmerkingen bij de variaties:
Bij de eerste variatie heb ik gebruik gemaakt van dezelfde ritmische beweging als die van het koraalvoorspel “Alle Menschen müssen sterben,” BWV 643, van Johann Sebastian Bach. De tekst van het eerste couplet van de psalm spreekt over de grote heerlijkheid die ons te wachten staat als we God liefhebben.
De tweede variatie is gedacht vanuit het tweede couplet, dat spreekt over de benauwdheid die mensen meemaken in hun leven. Om dit uit te beelden heb ik gebruik gemaakt van het zogenaamde “Seufzermotiv” (=zuchten) dat met name door Bach veel werd toegepast in verschillende van zijn composities. Ook heb ik gebruik gemaakt van een motief dat in het slotkoor van de Mattheuspassion naar voren komt (“Wir setzen uns mit Tränen nieder”).
De cantus firmus staat in de mineur toonsoort om de inhoud van de tekst te onderstrepen.
Variatie drie is gecomponeerd als trio met de cantus firmus in de linkerhand. Bij het contrasubject (tegenstem) in de rechterhand heb ik gebruik gemaakt van melodielijnen uit lied 416 van het Nieuwe liedboek: “Ga met God en Hij zal met je zijn”. Mijn vader citeerde deze woorden een dag voordat hij stierf.
Uitgangspunt voor deze variatie is de tekst van het derde couplet van de psalm dat spreekt van een ontfermende God.
Voor de vierde variatie heb ik gebruik gemaakt van dezelfde ritmische beweging als die van het koraalvoorspel “Wer nur den lieben Got lässt walten”, BWV 642, van Johann Sebastian Bach. Bij ons is dit lied bekend onder de titel “Wie maar de goede God laat zorgen en op Hem hoopt in ’t bangst gevaar.” Daarom heb ik deze bewerking geschreven met betrekking tot het vijfde couplet van de psalm waarin staat: “…..ik wist het wel dat Gij nog met mij waart in ’t diepst van mijn benauwen”.
Variatie vijf is gebaseerd op het zesde couplet waarin de grote Naam van God wordt bezongen. Deze variatie is gecomponeerd in de klassieke stijl, de tijd van componisten als Haydn en Mozart.
Tot slot Variatie zes, gebaseerd op het achtste couplet van psalm 116. Hier gaat het over het gejubel in de voorhof des Heren. In de berijming van 1773 staat: “Ik zal met vreugd in ’t huis des Heren gaan”.
Een bewerking met steeds een voor-imitatie van elke koraalregel met vervolgens de cantus-firmus in de pedaalpartij.
Beoordelingen
Er zijn nog geen beoordelingen.